Slovak Cumhuriyeti Başbakanı Robert Fitso’ya suikast girişiminde bulunuldu. Edinilen bilgiye göre, Cumhuriyet hükümetinin toplantısının yapıldığı binada yaşanan silahlı saldırıda yaralandı. Saldırgan gözaltına alındı.
Suikastın dikkat çekici yanı Robert Fitson’un Azerbaycan ziyaretinin hemen sonrasında gerçekleşmiş olmasıdır. 7 Mayıs’ta Azerbaycan’ı ziyaret eden ve Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile kapsamlı görüşmelerde bulunan Slovakya Başbakanı, ülkesinde suikasta kurban gitti.
Fitson’un ziyareti sırasında iki ülke arasında birden fazla belge imzalandı. Ancak en dikkat çeken nokta Bakü’den Slovakya Başbakanı’nın üyesi olduğu Avrupa Birliği’ne yönelik eleştirileri oldu.
İlk olarak Robert Fitso, Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ile basına yaptığı ortak açıklamada şunları söyledi: “Avrupa Birliği üyesi bir ülkenin temsilcisi olarak, Avrupa Birliği’nin zaman zaman başkalarına talimat vermeyi sevdiğini söyleyebilirim. Siyasi tecrübelerime göre hiçbir ülkenin içişlerine asla karışmamayı tercih ederim.”
İkincisi, Robert Fitso, Avrupa Birliği’ndeki bazı çevrelerin (muhtemelen Fransa’yı kastederek) Azerbaycan’la ilişkileri göz ardı etmelerini sert bir şekilde eleştirdi.
Üçüncüsü, Başbakan’ın ziyareti çerçevesinde iki ülke arasında “Savunma Alanında İşbirliği Anlaşması” imzalandı. “Slovakya’da savunma sanayinin gelişmesini destekledim. Sayın Cumhurbaşkanımızla bazı projeleri görüştük. Teknoloji Slovakya’dan, finans ise Azerbaycan’dan gelecek. Üretilecek silahlar ya ihraç edilecek ya da Azerbaycan’da kalacak. Bildiğimiz gibi Ukrayna’daki savaşın parametreleri tamamen değişti.
Şu anda ciddi bir silah sıkıntısı var. Fitso, “Eğer bunu yapabilirsek her iki ülke için de faydalı olacağını düşünüyorum” dedi.
Slovakya Avrupa Birliği ve NATO üyesidir. Ülke bu iki kuruluşta temsil edilmektedir. Fitson’un açıklaması, AB’nin Slovakya ve diğer ülkelerin iç işlerine müdahale etmesinden endişe duyduğunu gösteriyor. Birliğin özellikle Ukrayna konusundaki tutumu Slovakya’yı ciddi şekilde endişelendiriyor.
Örneğin Batı’yı eleştiren R. Fitso, Üçüncü Dünya Savaşı olasılığını öne sürerek Ukrayna’nın NATO’ya katılması fikrine karşı çıktı. AB ve NATO’yu “barış” kelimesini kullanmadıkları ve sürekli savaştan bahsettikleri için eleştirdi.
Slovakya genel olarak kendi güvenliğini düşünmekte ve ülke çıkarlarına aykırı adımlar atmaktan kaçınmaktadır. Her ne kadar Rusya’ya yönelik yaptırımlara oy vermeyi reddetmemiş olsa da süreçlerin Slovakya’ya etkileri ciddi şekilde değerlendiriliyor.
Görünen o ki, hem Fitson’un Ukrayna ile ilgili art arda yaptığı konuşmalar, hem de Bakü’den söyledikleri AB’yi kızdırmış. Avrupa Birliği’ndeki bazı çevreler bu komplonun arkasında Fitson’un olduğundan şüpheleniyor. Daha doğrusu komplonun faili Fransa olabilir, uygulayıcısı da bu ülkenin Dış Güvenlik Genel Müdürlüğü (DGSE) olabilir!
Yazar: Siyaset bilimci Turan Rzayev
