Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, hükümetin son toplantısında ilginç konulara değindi. Kendisini “Dqr”ın “sürgündeki hükümeti” olarak adlandıran “kurum”un faaliyetlerine ilişkin söyledikleri dikkat çekti. Paşinyan açıkça şunları söyledi:
“Ermenistan’da Ermenistan Cumhuriyeti hükümetinden başka hükümet olamaz. Birisi kendisini Ermenistan’ın hükümeti olarak tanıtıyorsa bu bir ulusal güvenlik meselesidir. Bu basit bir ifade değil, açık bir mesajdır ve bu mesajın gerçek hayatta da ifade edilmesi gerekir.” Karabağ ayrılıkçılarının eski başkanı Samvel Şahramyan’ın Fransız yayın organı Le Figaro’ya verdiği röportajda sürgündeki “Karabağ hükümetinin Erivan’da faaliyet göstermeye devam ettiğini” söylemesi Paşinyan’ı hem endişelendiriyor hem de kızdırıyor.
Paşinyan toplantıda yaptığı konuşmada şunları söyledi: “Karabağ’dan göç eden bazı çevreler bilerek veya bilmeyerek Ermenistan Cumhuriyeti’nin milli güvenliğini tehdit eden eylem ve adımlar atıyor, bazı yetkililerin sürgünde olduğunu ilan ediyorlar.”
Paşinyan, Şehriramanya’nın bu açıklamasının Azerbaycan tarafını rahatsız edeceğini çok iyi biliyor. Resmi Bakü ne bugün ne de daha önce eski ayrılıkçıları ciddiye almıyor ve onları eşit partiler olarak tanımıyordu. Resmi Bakü bu ve benzeri konularda yalnızca ve sadece Ermenistan’ı taraf olarak görmektedir. Yani Paşinyan, resmi Bakü’nün, ayrılıkçıları destekleme konusunda uluslararası kuruluşlara veya bizzat Ermenistan’a şikayette bulunacağını biliyor.
Son dönemde barışa zarar verecek adımlardan kaçınan Paşinyan, Bakü’yü rahatsız edecek olası adımlar konusunda gerekli açıklamaları yapıyor. Bütün bunlar olumlu ama Paşinyan’ın daha gerçekçi adımlar atması gerekiyor. Mesela Samvel Shahramanyan ve onun gibilerin tutuklanması önemli. Bu hem Bakü yakınlarında barışı destekleyecek, hem de güven ortamını iyileştirecek önemli bir jest olarak değerlendirilebilir.
Samvel Shahramanya’nın harekete geçmesinin sebepsiz olmadığı açıktır. Fransa, ayrılıkçıların uluslararası bilgi düzeyine erişimini sağlamak için Ermeni ayrılıkçılığını “canlandırmaya” çalışıyor. Paris’in Şahramanyan’a ciddi destek vermesinin nedeni de tam olarak bu.
Şehrimanyan meselesi ve ayrılıkçılığın yeniden canlanması artık Paris ile Erivan arasında tartışmalı bir konu haline geldi. Yukarıda da belirttiğim gibi Ermenistan, Bakü’yü rahatsız edecek ve barış sürecini aksatacak durumlardan mümkün olduğunca uzak durmaya çalışıyor. Fransa ise iki ülke arasındaki barış görüşmelerinden memnun değil ve açıkça sekteye uğruyor.
Paşinyan’ın Şahramanyan’a karşı ciddi bir harekete geçmesi, daha doğrusu tutuklaması Paris ile Erivan arasındaki hoşnutsuzluğu artıracaktır. Erivan bir seçim yapmak zorunda: ya barış gündemine sadık kalacak ya da Paris’le ilişkilere zarar verme pahasına Şahramanya’yı tutuklayacak.
Yazar: Siyaset bilimci
Turan Rzayev
